UNESCO Islık Dili ''Kayıt Beratı''

Ülkemizin 2006 yılında taraf olduğu UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’nin icracı birimi olan Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanarak UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine eklenmek üzere sunulan dosya sonucu listeye girme başarısı gösteren ilk ve tek unsurumuzun “Islık Dili” olduğu açıklandı.
 
Kayıt Beratını Vali Sarıfakıoğulları’na teslim eden Kültür Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü temsilcisi Serkan Emir Erkmen, “Türkiye adına UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine kaydettirilen ilk unsur olan Islık Dili’nin ‘Kayıt Beratı’ UNESCO tarafından Genel Müdürlüğümüze gönderilmiştir. Bugün burada; UNESCO tarafından gönderilen bu beratın bir örneğini dosya hazırlık çalışmalarında önemli sorumluluklar üstelenen Giresun Valiliğimize teslim etmek için bulunmaktayız” diyerek Islık Dili’nin, Giresun’un yanı sıra; Gümüşhane ve Ordu illerinde de yaşatıldığının tespit edildiğini ancak bu dilin Giresun ile birlikte özdeşleşmesi ve ıslık dilini yaşatan kişilerin çoğunun Giresun’da yaşaması hasebiyle, bakanlık tarafından bu beratın, miras taşıyıcılarını temsilen Giresun Valiliğimizde bulunmasını uygun bulduğunu belirtti.
 
Kayıt Beratını teslim alan Vali Sarıfakıoğulları, Islık Dili’nin UNESCO’ya kaydedilmesi sürecine katkılarından dolayı başta bu mirasın gönüllü taşıyıcılarına, bilimsel ve kültürel çalışmalarla katkı sağlayan akademisyenlere, Giresun Valiliği adına her türlü katkıyı sağlayan idareci ve çalışma paydaşları ile emeğe geçen diğer herkese teşekkür ederek “Islık Dili’nin UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesin kaydedilmesinin ilimize ve ülkemize hayırlara vesile olmasını diliyorum” dedi.
 
Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Okan İbiş, Islık Dili’nin UNESCO’ya sunulmasına ilişkin ilk girişimlerin 2010 yılında başlatıldığı ve dosyanın 2011 yılında UNESCO’ya sunulduğu ifade ederek “Ancak, aynı yıl UNESCO tarafından listelere kota uygulaması getirilmesi ve her ülkenin ancak bir unsur sunabilmesi nedeniyle Islık Dili dosyamız diğer dosyalarımızla birlikte askıda kalmıştır. 2016 yılında Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünün girişimleriyle Islık Dili Dosyasının yeniden sunulması için gerekli çalışmalar başlatılmıştır. Dosyanın kavramsal çerçevesi ve taslak planı hazırlanarak Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülen dosya yazım çalışmalarıyla birlikte 31 Mart 2016 tarihinde dosyamız UNESCO’ya gönderilmiştir.
 
04-12 Aralık 2017 tarihleri arasında Güney Kore'nin Jeju adasında gerçekleştirilen UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması 12. Hükümetlerarası Komite Toplantısı sırasında ülkemiz adına yürütülen titiz çalışmalar neticesinde UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine kaydedilmiştir” açıklamasında bulundu.
 
Islık Dili UNESCO Kayıt Beratı teslim töreninde yetkililer tarafından Vali Sarıfakıoğulları’na verilen bilgide; Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kapsamında;  İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi, Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi ve Sözleşmenin İlke ve Hedeflerini İyi Yansıtan Programlar, Projeler ve Faaliyetler olmak üzere 3 listesi bulunduğu belirtilerek, İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi’ne ülkemiz tarafından kaydettirilen 15 unsur bulunduğu ifade edildi.
 
Bu 15 unsurun ise;
 
1. Meddahlık Geleneği (2008)
2. Mevlevi Sema Törenleri (2008)
3. Âşıklık Geleneği (2009)
4. Karagöz (2009)
5. Nevruz (Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Tacikistan, Kazakistan Özbekistan, Pakistan, Türkmenistan, Afganistan ve Irak ile ortak dosya, 2009/2016)
6. Geleneksel Sohbet Toplantıları (Yaren, Barana, Sıra Geceleri, Kürsübaşı vb., 2010)
7. Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah (2010)
8. Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010)
9. Geleneksel Tören Keşkeği (2011)
10. Mesir Macunu Festivali (2012)
11. Türk Kahvesi ve Geleneği (2013)
12. Ebru: Türk Kâğıt Süsleme Sanatı (2014)
13. Geleneksel Çini Sanatı Ustalığı (2015)
14. İnce Ekmek Yapma ve Paylaşma Kültürü Lavaş, Katırma, Jupka Yufka (Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan ve İran ile Ortak Dosya) (2016)
15. Bahar Kutlaması: Hıdırellez (Makedonya ile Ortak Dosya) (2017) olduğu bilgisi verilerek, ülkemiz kaydettirdiği toplam 16 unsur ile UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine en çok unsur kaydettiren ilk 5 ülkeden biri olduğu belirtildi.