Dünya Alzheimer, Günü

ALZHEİMER HASTALIĞI NEDİR?

Unutkanlık hepimizin zaman zaman yaşadığı bir sorundur. Fakat, unuttuklarımızı hatırlamamız uzun sürmez. Çoğu stresli iş ortamı, yorgunluk gibi faktörlerden kaynaklanır. Bunlar basit unutkanlıklardır. Günlük yaşamımızı etkileyen bir problem değildir.

Alzheimer, yaş ilerledikçe unutkanlıkla ortaya çıkan, hafıza, konuşma gibi durumlarda sorunlar yaşanan, günlük yaşamın gerektirdiklerini uygulayamama gibi problemlere yol açan bir hastalıktır.

Geri dönüşümü olmayan ve ilerleyen bir hastalık olan Alzheimer, halk arasında bunama olarak bilinir. Beynin fonksiyonlarında bozukluk vardır. Hastanın düşünmesinde sorun ortaya çıkar. Alzheimer, ciddi bir hastalıktır.  Belirtiler görüldükten 7-8 yıl sonra ölüme yol açabilir.                                                           
65 yaşın üzerinde, 15 kişiden  bir kişide görülürken,  80 yaş üzerinde  iki kişiden birinde  görülme sıklığı  tespit edilmiştir. Kadınlarda erkeklere oranla sıklık daha  fazladır. Hastalık nadir de olsa  kırk ve ellili yaşlarda da ortaya çıkmaktadır.

Alzheimer, yavaş ilerleyen ve sinsi bir hastalıktır. Beyindeki sinir hücreleri yok olmaya başlamıştır. Önceleri kısa süreli unutkanlıklar şeklinde ortaya çıkar. Örneğin, hasta bir gün önce ne yaptığını, ne yediğini hatırlayamaz. Hastalık ilerledikçe, kişinin günlük işleri aksamaya başlar. Sorduğu bir şeyi tekrar sorar, yakınlarını tanıyamaz hale gelir. Bu durumda kişinin psikolojisi bozulur. Psikolojisi bozulan hasta, içine kapanık bir hale gelir. Konuşma, yürüme, tuvalete gitme gibi ihtiyaçlarını karşılayamaz ve yatağa mahkum bir yaşam sürmeye başlar. Yani hem fiziksel hem zihinsel problemler vardır. İlerlemiş Alzheimer hastalığı, hastaların ailesi için de bir yüktür. Hastanın bütün bakımı aile tarafından yapılmak zorundadır.

HASTALIĞI NEDENLERİ NELERDİR?

Alzheimer hastalığının nedenleri arasında kalıtsal faktörler, beyinde protein birikimi, beyin hücrelerinin ölümü, sinirsel iletinin bozulması, çeşitli zehirli maddeler yer almaktadır. Tüm Alzheimer hastalarının % 10’unda ailede hastalık varlığı tespit edilmiştir. Ayrıca yaş ilerledikçe, Alzheimer görülme oranını artırmaktadır. Fakat hastalığın kesin nedeni henüz bilinmemektedir.

Dünyada 20 milyondan fazla Alzheimer hastası vardır. Ülkemizde ise  300 bine yakın  Alzheimer    hastası vardır. Bu hastaların sayısı, gün geçtikçe artmaktadır. Çünkü dünyada insan ömrü uzamakta ve yaşlı insan sayısı artmaktadır.

ALZHEİMERIN  BELİRTİLERİ

Alzheimer hastalığının, temel olarak on tane belirtisi olduğu kabul edilmektedir. Bu belirtilerden bir ya da birkaçının bulunması Alzheimer belirtisi olabilir.

- Günlük yaşamı etkileyecek kadar unutkan olma (kişilerin adlarını, olayları hatırlayamama),
-  Gündelik işleri yapamama (yemek yapmak gibi),
- Kelimeleri bulurken zorlanmak,
-  Tarihleri ve bilinen yolları hatırlayamama,
-  Çok basit konularda bile karar vermede güçlük çekme,
-  Hesap yapamama, pratik düşünmede zorluk çekme,
-  Eşyaların yerlerini karıştırmak (koyarken başka yere koymak),
-  Davranışlarda ve ruh halinde değişiklik,
-  Karakter özelliklerinin değişmesi, insanları suçlama,
-  Sorumluluk sahibi olmaktan kaçmak Alzheimerbelirtileridir.

HASTALIĞIN TANISI NASIL KONUR?

Öncelikle yukarıdaki belirtilerden bazıları sizde varsa bir psikolog ya da sinir hastalıkları uzmanına başvurmanız gerekir.

Çekilen beyin filmi, yapılan kan tahlilleri ve laboratuar tetkikleri ile Alzheimer hastalığı diğer hastalıklardan ayırt edilmeye çalışılır. Çünkü her unutkanlık, bu hastalığın belirtisi değildir. Bu şekilde hastalığın kesin tanısı konur.

ALZHEİMER TEDAVİSİ

Hastalığın kesin tedavisi yoktur. Yani yapılan tedaviyle, hastalık tamamen ortadan kaldırılamaz. Öncelikle şunun bilinmesi gerekir; bu hastalığın tedavisinde erken tanı çok önemlidir.
Yapılan tedaviyle, hastalığın ilerlemesi yavaşlatılır ve hastalığın semptomları azaltılır. Amaç, hastanın yaşam kalitesini arttırmaktır.

Zihni aşırı yormayan  zihinsel eksersiz yapanlarda, gazete ve kitap okuyanlarda Alzheimer hastalığı görülme oranın oldukça azaldığı tespit edilmiştir.

ALZHEİMER HASTASI VE YAKINLARININ BİLMESİ GEREKENLER

-  Öncelikle hastanın kendisine, cesaret ve güven duygusunu aşılamak gerekir. Hastaya her zaman yardım edilmeli ve bu yardımın hastaya kabul ettirilmesi gerekir.
-  Hastanın hislerini paylaşmak gerekir. Gerekirse hasta, doktora nasıl bir durumda olduğunu anlatmalı ve bu yönde de tedavi uygulanmalıdır.
-  Yapılacak işler için bir kağıda notlar alınmalıdır. Aynı şey, eşyaların yerini bulmak için de yapılmalıdır.
-  Alzheimer hastalarının araba sürmesi tehlikelidir. Bu yüzden bir kişinin, hastaya eşlik etmesi (şoför olarak) gerekir.
-  Hastanın sağlığına ve beslenmesine dikkat edilmelidir.
-  Hasta hobilerini kısıtlamamalıdır. Önceden yaptıklarını, yapmaya devam etmelidir. Fakat artık çalışmayı bırakması gerekir.
-  Hastalık ilerlemeden, hastanın ilerideki bakım durumu görüşülmelidir.
-  Alzheimer, sadece kişinin kendisine değil, ailesine de maddi ve manevi yük getirdiğinden, bu hastalıkla yaşamaya alışmak ve baş edebilmek için destek almak gerekir.